Nowy biskup gliwicki Jan Kopiec pochodzi z Zabrza. Od 18 lat pełni posługę biskupa pomocniczego diecezji opolskiej. Decyzją papieża Benedykta XVI został mianowany 29 grudnia br. biskupem gliwickim.
Biskup Jan Kopiec urodził się 18 grudnia 1947 r. Po maturze w 1965 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Śląska Opolskiego z siedzibą w Nysie. Odbył służbę wojskową w jednostce kleryckiej w Bartoszycach (w latach 1966-1968). Po jej zakończeniu powrócił do seminarium. Święcenia kapłańskie otrzymał 30 kwietnia 1972 r. z rąk pierwszego biskupa opolskiego Franciszka Jopa. Przez 6 lat pracował jako wikariusz. W 1977 r. uzyskał magisterium z teologii na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, po czym rozpoczął studia specjalistyczne w Instytucie Historii Kościoła Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uwieńczone doktoratem w 1982 r.
Po powrocie do diecezji podjął wykłady z historii Kościoła w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie, w Diecezjalnym Instytucie Teologiczno-Pastoralnym w Opolu, a także w Misyjnym Wyższym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Nysie. W latach 1982-1984 pełnił obowiązki prefekta w Wyższym Seminarium Duchownym. Rok akademicki 1984/85 spędził w Rzymie na kwerendzie w Archiwum Watykańskim. Później został wicerektorem WSD, a w 1986 r. otrzymał nominację na dyrektora Archiwum Diecezjalnego w Opolu. 5 grudnia 1992 r. Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym diecezji opolskiej i udzielił mu święceń biskupich 6 stycznia 1993 r. w bazylice watykańskiej.
W 1998 r. ukończył przewód habilitacyjny na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Od 2003 r. jest profesorem nauk teologicznych. Kieruje Katedrą Historii Kościoła i Patrologii. Jego dorobek naukowy zamyka się liczbą 14 prac zwartych, blisko 560 artykułów naukowych oraz ponad 260 tekstów popularnonaukowych. Ponadto wypromował 9 doktorów i 66 magistrów oraz brał udział w charakterze recenzenta w 15 przewodach habilitacyjnych oraz 21 doktorskich. Podsumowaniem dotychczasowych dokonań naukowych była nominacja na stanowisko profesora zwyczajnego w 2008 r.
W Episkopacie Polski bp Jan Kopiec jest członkiem Rady Naukowej KEP, Rady ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego, Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec, Zespołu ds. Sanktuariów Konferencji Episkopatu Polski oraz delegatem KEP ds. Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych.
W ciągu 18 lat posługi biskup Jan Kopiec sprawował posługi pontyfikalne we wszystkich parafiach diecezji, poza pięcioma. Brał udział w licznych pielgrzymkach i uroczystościach w sanktuariach na Górze Świętej Anny, w Kamieniu Śląskim, Oleśnie. Udzielał posług lektora i akolity w seminarium duchownym oraz święceń diakonatu i prezbiteratu, zwłaszcza w licznych wspólnotach zakonnych.
Biskup Jan Wieczorek był pierwszym ordynariuszem utworzonej 25 marca 1992 r. diecezji gliwickiej. Warto wspomnieć, że wcześniej był biskupem pomocniczym diecezji opolskiej (został konsekrowany na biskupa 16 sierpnia 1981 r. na Górze św. Anny przez ówczesnego biskupa opolskiego Alfonsa Nossola). Uroczysty ingres bp. Wieczorka do katedry w Gliwicach odbył się w sobotę 23 maja 1992 r.
W trosce o zapewnienie Kościołowi gliwickiemu odpowiednio przygotowanych duszpasterzy bp Wieczorek erygował Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Gliwickiej (30.12.1994). Seminarium mieściło się początkowo w Nysie, gdzie studiowali klerycy przed podziałem diecezji, a po jego przenosinach we wrześniu 1997 roku w Opolu. Nowa lokalizacja seminarium związana jest z powstaniem w 1994 roku Uniwersytetu Opolskiego, w którego skład wchodzi Wydział Teologiczny. 30 listopada 2011 r. dekretem Stolicy Apostolskiej zostało erygowane Wyższe Międzydiecezjalne Seminarium dla diecezji opolskiej i gliwickiej z siedzibą w Opolu. W latach 1992-2011 wyświęcono w diecezji gliwickiej 185 kapłanów.
Diecezja liczy 155 parafii, na jej terenie istnieje też 20 kościołów filialnych, 56 kaplic publicznych i półpublicznych. W 137 parafiach posługę duszpasterską pełnią kapłani diecezjalni, w pozostałych 18 parafiach – duchowieństwo zakonne z 10 różnych zgromadzeń i zakonów. Do diecezji gliwickiej inkardynowanych jest 370 kapłanów diecezjalnych.
Instytucjonalną działalność charytatywną w diecezji gliwickiej realizuje Caritas Diecezji Gliwickiej, powołana do życia przez biskupa gliwickiego na początku istnienia diecezji – w lipcu 1992 roku. Na terenie diecezji działa Katolickie Centrum Edukacji Młodzieży KANA. Od 1994 roku realizuje swoje cele statutowe, podnosząc kwalifikacje zawodowe wielu tysięcy młodych ludzi. Wiele pożytecznych inicjatyw skierowanych jest także do osób bezrobotnych.
Biskup gliwicki podniósł do rangi sanktuariów dwa kościoły: kościół Wniebowzięcia NMP do rangi Diecezjalnego Sanktuarium Matki Boskiej Rudzkiej, a kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Lubecku uczynił Sanktuarium Matki Boskiej Lubeckiej. W diecezji znajduje się jeszcze pięć miejsc szczególnego kultu Matki Boskiej: w Bytomiu, Gliwicach, Miasteczku Śląskim, Zabrzu Mikulczycach i Zbrosławicach.
Bp Jan Wieczorek powołał do istnienia Studium Muzyki Kościelnej w Gliwicach, a także Diecezjalną Szkołę Organistowską II stopnia na prawach szkoły niepublicznej. Na terenie diecezji funkcjonują trzy domy rekolekcyjne. Jedną z najmłodszych instytucji w diecezji jest Sąd Biskupi Diecezji Gliwickiej, erygowany dekretem biskupa gliwickiego w 2007 r. Rozgłośnia diecezji gliwickiej działa od 2003 r., od dwóch lat jako Radio Plus Śląsk. Wydawana jest także gliwicka edycja „Gościa Niedzielnego”.
Wielkim wydarzeniem dla diecezji gliwickiej, a także dla całej metropolii górnośląskiej, był pobyt Ojca Świętego Jana Pawła II w 1999 r. Na pamiątkę tego historycznego wydarzenia wybudowano obok katedry gliwickiej Centrum Edukacyjne Jana Pawła II. Opiekę nad Centrum sprawuje Fundacja „Silesia pro Europa”. Jej celem jest wspieranie działalności instytucji działających na rzecz społeczności diecezjalnej.
(diec./md © Biuro Prasowe KEP 2011)