18 lutego w Gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się Konferencja Naukowa poświecona Notatnikowi Duchowemu bł. Honorata Koźmińskiego.
Napisany w celu zorganizowania sobie struktury obowiązków życia duchowego oraz utrwalenia pamięci, nawet w perspektywie zapisu stanu duszy dla spowiedzi generalnej przed godziną śmierci.
Ukazuje zmaganie się o obecność Boga w życiu oraz chęć zastanowienia się nad sobą, nad życiem duchowym, ratowania swojej duszy. Są w nim róznież fragmenty pisane własną krwią autora.
Konferencja zgromadziła ona wielu słuchaczy, głównie ze zgromadzeń, które założył autor Notatnika.
Po Słowie wstępnym Grzegorza Filipiuka, OFM Cap z Archiwum Warszawskiej prowincji kapucynów, oraz słowie wstępnym br. Krzysztofa Lewandowskiego, Wikariusza Warszawskiej Prowincji Kapucynów, głos zabrał ks. Prof. Dr hab. Stanisław Urbański, który przedstawił rozwój życia duchowego, w czasach współczesnych błogosławionemu.
Ukazał olbrzymi rozwój objawień mistycznych w Europie oraz w Polsce. Objawienia i przeżycia mistyczne, jeszcze w XVII w. lokowały się w mistyce symboliczno – profetycznej czy oblubieńczej i są naznaczone nazwiskami: Mortenskiej, Marchockiej, Działyńskiej, Darowskiej, Lament, Czackiej. Następnie na przełomie XIX i XX w. pojawia się mistyka naśladowania Dzieciątka Jezus, tzw. mistyka relano-cielesna, i następuje największy rozwój życia mistycznego kobiet w Polsce. Wtedy to pojawiają się nazwiska: Motylewska, Truszkowka, Summer, oraz Sejzik, Jabłońska, Salawa, Malczewska. Ukazują one najwyższy poziom zjednoczenia z Bogiem, co zupełnie wśród Polaków jest nieznane i niedoceniane. Niedoceniane, wpływały i wpływają na życie duchowe naszego narodu. Otrzymały przesłanie podyktowanie na skutek misji powierzonej przez Boga. Odpowiednie przesłanie, konieczność głoszenia i ujawnienie specjalnych cech ofiarowanej Miłości wyznaczały sposób zaangażowania. Następnie prelegent omówił szczegółowo kilka mistyczek z rodziny franciszkańskiej. S. Leonia Nastał, z charakterystyczną mistyką niemowlęctwa duchowego, S. Roberta Babiak, z przesłaniem o totalnej miłości, która ma ogarnąć całego człowieka i nacisku na pierwsze przykazanie; objawiona jej została tez Koronka Miłości; s. Eliza Cejzik – która doznała zjednoczenia mistycznego oraz podobieństwo do Duszy Chrystusa w kwestii cierpienia i kontemplacji Meki w Najświętszym Obliczu; s. Wanda Boniszewska, odrębna ze względu na wybranie przez Chrystusa aby cierpiała duchowo przez poniżenie, które cierpiał Chrystus podczas Meki za grzechy zakonów i kapłanów.
Na tym tle, mistyczek ukazanych na postawie ich zapisków, jawi się szczególnie bł. Honorat. Jego Notatnik, jest czymś bogatym, jak ukazał o. Grzegorz Filipiuk, bogatszym o sprawy organizacyjne życia duchowego, pewien założony plan oraz dokładne przedstawienie stanu duszy błogosławionego, choć nie jest dziennikiem w sensie ścisłym, nie był prowadzony w sposób ciągły. Starannie przygotowany, jako zeszyt z dobrego papieru, zszyty, obłoczny bardzo dobrą skórą jagnięcą, wyjątkowy ze względu na fragment pisane własną krwią błogosławionego.
Napisany w celu zorganizowania sobie struktury obowiązków życia duchowego oraz utrwalenia pamięci, i nawet w perspektywie zapis stanu duszy dla spowiedzi generalnej przed godziną śmierci.
Ukazuje zmaganie się o obecność Boga w życiu oraz chęć zastanowienia się nad sobą, nad życiem duchowym, ratowania swojej duszy.
21 XI 1867 to data rozpoczęcia pisania, które trwało z przerwami aż do śmierci. Wcześniejsze zapiski znajduje się w dwóch małych notatnikach, ale pisanych niewyraźnie i ołówkiem. Ukazuje Notatnik wielka pracę człowieka oraz poczcie grzeszności (pisze, że wierzył dla bluźnierstwa wcześniej) i łaskę Boga daną dla zjednoczenia z Nim. Widoczna jest w nim idea wynagradzania Bogu za wszystko, co było osobistym udziałem w niewierze młodości.
Zawiera następujące części: dotyczącą Miłości Boga (sposobu modlitwy, prowadzenie rozważań itp.); dotycząca miłości bliźniego – niezapełniona; dotyczącą obserwacji – ascezie w życiu zakonnym; dotyczącą wrażenia z dawnych i teraźniejszych rekolekcji; dotyczącą ułożenia wydatków, spisania aktów ofiarowania oraz np. planu przeczytanych książek. Chciał wiec spojrzeć na całe jakby swoje życie.
Br. Dr Tomasz płonka Z centrum Duchowości Honoratianum, przestawił testament duchowy błogosławionego, zawarty w notatniku. Błogosławiony oddaje w nim siebie Bogu, wyrzeka się własnej woli. Podobny jest do testamentu św. Franciszka z Asyżu, choć z różnicą gdyż Honorat pisze go dla siebie a Franciszek pisał dla braci. Występuje w Notatniku na pierwszym miejscu wśród aktów, które zamierzał ułożyć na początku notatnika, a na końcu znalazł się na przed ostatnim miejscu, co wskazuje ze był przeredagowywany oraz że przybywało aktów, które układał. Zawierz m.in. prośby i pragnienia: przyjęcia sakramentów przed odejściem z tego świata, odnosić swoją profesję zakonną jeszcze przed śmiercią, pragnie przeprosić swoich braci z pasem na szyi, chce pożyczyć habit przed śmiercią, aby umrzeć w posłuszeństwie, chce żyć w posłuszeństwie oraz składa wszystko, co używa na ręce przełożonego; pragnie oddać się w ręce Jana Apostoła oraz by Maryja była przy Nim w godzinę śmierci, chce uniżenia za to, co złego uczynił oraz pragnie cierpieć w czyśćcu za dusze, które mogłyby wcześniej czyściec opuścić. Widać w testamencie pierwszeństwo miłości Boga i pragnienie czystości intencji czynów. Chce zjednoczenia jego woli z Wolą Boga. „Bóg jest mi bardziej bliski niż ja sam”
Swoje uwagi wypowiedział także o. Gabriel, który dostrzega w nim a ż 6 redakcji autora. Ostatnie fragmenty są mało czytelne nawet naznaczone skrótami. Pracowały : s. Honorata Trela (Ss. Imienia Jezus)s. Garbiela Meisnner (Ss. Obliczanki), Zofia Kratochwil. Nazwę ustalił o. Gabriel, jako Notatnik Duchowy, szerszy niż notatnik rekolekcyjny. Wspomniał także o dwóch tłumaczeniach na język francuski (Wydana po Polsku, jako „Odnaleziony przez Chrystusa”) oraz na język włoski. W kwestii przesłania widzi o. Gabriel chęć pokazania ludziom miłości Bożej, która bardziej oddzaływuje niż wszelkie kary.
Na koniec o procesie konserwacji notatnika mówili Małgorzata i Wiesław Faber, z Pracowni konserwacji Dzieł Sztuki. Ukazali jego bardzo słaby stan przed konserwacja, żmudny proces oczyszczania kart z zabrudzeń, oraz proces digitalizacji dokumentu. Następnie powtórny proces szycia oraz uzupełniania okładek a także zastosowane, naturalne materiały i kleje.
Notatnik duchowy jest dostępny w wersji cyfrowej, w postaci zdjęć podwójnych stron w wersji odpłatnej.