„Bla loka lule uje ug Si mnie” – taki mniej więcej tekst wypowiedział kiedyś przy mnie na wieczornej modlitwie dwulatek, który z rodzicami i rodzeństwem kończył odchodzący dzień. „On dziękuje Panu Bogu za to, że starszy brat dostał dzisiaj taką piękną koszulę, i prosi o taką samą dla siebie” – matka przetłumaczyła z dziecięcego na język polski. To była jedna z najpiękniejszych domowych modlitw.
Liturgia jest istotną częścią procesu wychowawczego człowieka. Każdy człowiek ma własny cel życia, który definiuje sobie w sposób wolny i którego realizację uważa za rzecz pierwszoplanową. Realizacja własnych celów życiowych, choćby najszlachetniejszych, nie może jednak zapewnić człowiekowi udziału w zbawieniu. Liturgia parafialna i domowa jest więc okazją i metodą wprowadzania dziecka w rzeczywistość wiary, kształtowania postawy ofiary i służby bliźniemu, uczenia się prawości, pokory i szacunku dla innych.
Podstawowym miejscem przeżywania roku liturgicznego jest wspólnota parafialna. Uczestnictwo w liturgii wymaga jednak współpracy i zaangażowania rodziców, aby właściwa formacja pomogła zrozumieć i przyjąć sens wykonywanych gestów i czynności. Rodzina chrześcijańska uczestniczy w życiu sakramentalnym wspólnoty, jak również sama sprawuje „liturgię domowego Kościoła”. Do liturgii tej można zaliczyć: wspólną modlitwę (poranną, wieczorną, różańcową, brewiarzową itp.), rozważanie Pisma Świętego (indywidualne lub rodzinne), medytację, zwyczaje związane z obchodami roku kościelnego (święta kościelne, zwyczaje ludowe), rocznice i uroczystości rodzinne (rocznice urodzin, chrztu, ślubu, wspomnienie zmarłych itp.), wspólnotę stołu (wspólne posiłki i modlitwy), sakramentalia i błogosławieństwa (używanie wody święconej, błogosławieństwo osób i przedmiotów itp.). Istotnym zewnętrznym przejawem liturgii domowej są symbole religijne (krzyże, obrazy itp.), obecne w domu lub używane indywidualnie przez członków rodziny.
Bogactwo świąt i innych wydarzeń roku liturgicznego nie pozwala nawet na krótkie omówienie poszczególnych tematów. Pomocą mogą służyć liczne publikacje, z których warto zwrócić uwagę na „Rytuał rodzinny” bpa Józefa Wysockiego (Włocławek 2003). Również Internet oferuje coraz więcej stron religijnych i historyczno-kulturowych na temat liturgii i zwyczajów domowych. Warto więc poświęcić kilka minut na odnalezienie tych propozycji, aby dla siebie i dla swoich dzieci przygotować ciekawą domową liturgię. Tym bardziej że w przeciwieństwie do norm określających sprawowanie liturgii w świątyni liturgia domowa kieruje się własnymi prawami i pozwala na dużo większą swobodę w doborze środków i metod celebracji.
ks. Janusz Stańczuk
Beata Rybak
ŹRÓDŁO: Sygnały Troski – wydanie listopad 2010
