Autor: Bp dr hab. Wiesław Śmigiel (Pelplin)
2. Przyczyny nowej ewangelizacji
Najczęściej wskazuje się na trzy powody nowej ewangelizacji. Pierwszym i zaraz najważniejszym jest Jezus Chrystus i Jego orędzie zbawienia. Osobiste spotkanie z Jezusem owocuje w życiu chrześcijan, że stają się autentycznymi i odważnymi ewangelizatorami. Konsekwencją takie spotkania jest decyzja o przyjęciu Jezusa Chrystusa jako Zbawiciela i podporzadkowanie Jego słowu całego życia. Bp D. Rey przytacza opinię, że obecnie jest wielu katolików, lecz mało chrześcijan[1]. Oznacza to, że formalnie sporo osób przynależy do Kościoła katolickiego, lecz niewielu spośród nich doświadczyło osobowej relacji z Chrystusem i żyje wiarą na co dzień[2].
Wiara bowiem nie jest subiektywną opinią, lecz rodzi się ze spotkania z Bogiem, a jej konsekwencją jest ewangelizacja słowem i czynem (por. Lumen Fidei, 22). Osobowa relacja z Chrystusem jest także podkreślana w programie formacyjnym wielu zrzeszeń religijnych np. w Ruchu „Światło-Życie” oraz w Katolickiej Odnowie w Duchu Świętym. Dlatego też wspólnoty i zrzeszenie aktywnie podjęły różne inicjatywy związane z nową ewangelizacją.
Drugim powodem nowej ewangelizacji jest jedność z Kościołem, który został powołany do istnienia, aby gromadzić rozproszone dzieci Boże i nieustannie ewangelizować. Przed swoim odejściem z tej ziemi Jezus nakazał Apostołom i uczniom: „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata” (Mt 28,19-20). Ten nakaz dotyczy wszystkich, ale w odpowiedniej proporcji, czyli w zależności od specyfiki powołania (por. DM 35). Ewangelizacja jest imperatywem dla chrześcijanina, przekonują o tym także słowa św. Pawła: Nie jest dla mnie powodem do chwały to, że głoszę Ewangelię… Biada mi, gdybym nie głosił Ewangelii (1 Kor 9, 16). Motywem ewangelizacji jest przykazanie miłości (Łk 10, 27). Chrześcijanin znalazł, poznał i przylgnął do Jezusa Chrystusa, jest to dla niego źródłem szczęścia, dlatego tym darem chce się podzielić z innymi (por. J 1, 41-42)[3]. Sobór Watykański II przypomniał, że Kościół pielgrzymujący jest misyjny ze swej natury, ponieważ swój początek bierze wedle planu Ojca z posłania (ex missione) Syna i z posłania Ducha Świętego (DM 2), zatem bez ewangelizacji Kościół traci sens istnienia.
Trzecim powodem ewangelizacji jest świat, a właściwie człowiek uwikłany w dramat świata[4]. Każdy człowiek został stworzony dla zbawienia i stąd wezwanie dla ewangelizatorów, aby nieustannie i w każdym warunkach głosić Dobrą Nowinę. Migracja, pluralizm kulturowy, relatywizm i procesy laicyzacyjne sprawiły, że na terenach schrystianizowanych pojawiają się grypy osób, które nigdy nie słyszały o Jezusie Chrystusie lub świadomie dystansują się od Kościoła. Zjawisko sekularyzacji redukuje życie człowieka do wymiaru horyzontalnego i utrudnia lub eliminuje doświadczenie religijne[5]. Część ludzi formalnie przynależących do Kościoła katolickiego przyjmuje religijność subiektywną i prywatną, bez większego związku ze wspólnotą wierzących. Wiążę się to również z kryzysem Kościoła rozumianego jako instytucja, towarzyszy temu poszukiwanie alternatywnych form duchowości i religijności[6]. Pojawiła się również kategoria chrześcijan niepraktykujących, którzy utożsamiają się z hasłem zdobywającym coraz większą popularność „wierzyć bez przynależności” (believing without belonging)[7]. To sprawia, że nowa ewangelizacja jest szansą na dotarcie z Dobrą Nowiną do wszystkich grup ludzi.
[1] D. Rey. Definicja nowej ewangelizacji i wyzwania stojące na jej drodze… s. 36.
[2] Przykładem może być Kościół katolicki we Francji. W skali kraju w 2007 roku 51% (wobec 64% w 1994) społeczeństwa zadeklarowało się jako katolicy (według innych ocen 70% żyjących obecnie Francuzów było ochrzczonych), a praktykuje regularnie około 6–8% ludności.
[3] Tamże.
[4] D. Rey. Definicja nowej ewangelizacji i wyzwania stojące na jej drodze… s. 37.
[5] Por. Kongregacja do spraw Duchowieństwa. Dyrektorium o posłudze i życiu prezbiterów (11 II 2013). Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych 2013 s. 7.
[6] Twierdzenie, że nowoczesność prowadzi do schyłku religii okazało się fałszywe. Współczesne badania nad przemianami religijności wskazują, że dochodzi do rekonstrukcji oraz zmiany manifestacji religii. Z jednej strony spada poziom praktyk religijnych, następuje swoiste odkościelnienie, ale wrasta zainteresowanie religią. A. Kasperek. Teoria sekularyzacji i jej wrogowie. Próba apologii niepopularnej teorii. W: Między socjologią i teologią. Poznań: UAM 2010 s. 216-217.
[7] A. Napiórkowski. Reforma i rozwój Kościoła. Duch Boży i instytucja. Kraków: WAM 2012 s. 160.
TEKST Z XXXIV OGÓLNOPOLSKIEGO SYMPOZJUM KATECHETYCZNEGO PT. NOWA EWANGELIZACJA- SLOGAN CZY WYZWANIE DLA KATECHEZY?