Autor: brat Wiesław Block OFMCap
Według powszechnej tradycji, życie i dzieło Antoniego można by zamknąć w przestrzeni zaledwie trzydziestu sześciu lat: od 1195 (prawdopodobna data urodzenia, Lizbona) do 13 czerwca 1231, kiedy zmarł w Arcella, na przedmieściach Padwy.
Nierzadko zastanawia, jak to możliwe, że jakiś człowiek w tak krótkim czasie może zrobić tak wiele rzeczy, które zostały przypisane Antoniemu. Badania wykonywane od końca lat czterdziestych przez Joseph Abate były bardzo pomocne w odbudowie biograficznego profilu Ewangelicznego Doktora.
Według Abate, Antoni urodził się jakiś czas przed 1195, a może nawet przed 1190, a następnie umarłby po czterdziestce.
Rodzice, ojciec Martino de Buglioni i jego matka Mary Taveira ochrzcili go imieniem Ferdynand. Będąc arystokratyczną rodziną, ich dom znajdował się w odległości kilku metrów od katedry i dlatego chłopiec spędził pierwsze lata formacji klasycznej pod kierunkiem kanoników w katedrze. Wkrótce wstąpił do klasztoru augustianów św. Wincentego, poza murami Lizbony, aby żyć Ewangelią bez kompromisów. Po dwóch latach, dręczony przez częste wizyty przyjaciół, poprosił, aby go przenieść gdzie indziej, i został wysłany do królewskiego klasztoru Świętego Krzyża w Coimbrze, wtedy stolicy Portugalii. Zaczęły się bardzo ważne lata dla ludzkiego i intelektualnego rozwoju Ferdynanda, który twierdził, że w Coimbrze, wiele się nauczył dzięki utalentowanym nauczycielom i uwspółcześnianej oraz bogatej bibliotece królewskiego klasztoru.
Stał się kapłanem w wieku dwudziestu czterech lat i następnie po 1215 r., przyszly wydarzenia, które miały wielki wpływ na kształtowanie się jego powołania. W Rzymie odbywał się Sobór Laterański IV, który zwołał krucjatę przeciw Saracenom, którzy organizatorzy zwrócili się do wszystkich chrześcijan, aby byli gotowi na męczeństwo dla nawrócenia niewiernych. W tym samym okresie w Portugalii, po długiej walce (1212-1217), chrześcijanie ostatecznie zwyciężyli Saracenów i ostatnie wydarzenie, pierwsi Bracia Mniejsi przybyli do Coimbry. Z tych przybyszów, zimą 1220 pięciu udało się, jako misjonarze do Maroka, między Saracenów i wkrótce potem ponieśli śmierć męczeńską, a ich ciała zostały złożone w kościele miejskim kanoników augustiańskich, gdzie mieszkał Ferdynand. Pociągniety tym świadectwem, pod koniec września 1220 poprosił i otrzymał zgodę na opuszczenie kanoników regularnych św Augustyna aby przyjąć proponowanego przez ideał życia Braci Mniejszych, gdzie przybrał imię Antoni. Po krótkim pobycie w klasztorze Braci w Coimbrze, udaje się do Maroka ale zaraz po przyjeździe zachorował na nieokreśloną chorobę tropikalną. Wiosną 1221 roku, korzystając ze statku, starał się wrócić do domu, ale, ze względu na przeciwny kierunek wiatrów, statek zawitał do portu w Milazzo (Messina). Jego sycylijska rekonwalescencja trwała około dwóch miesięcy. Antonio poinformowany przez współbraci na Sycylii, opuścił Sycylię, aby wziąć udział w Kapitule Generalnej która odbywała się w Asyżu w 1221, gdzie, przypadkowo, na końcu sesji, był poproszony przez brata Gracjana, prowincjała włoskiego, który przeznaczył go do pustelni Montepaolo (w pobliżu Forli ), aby odprawiał Mszę świętą dla braci, którzy nie są kapłanami.
W latach 1221 i 1223, podczas święceń kapłańskich we Forli, Antonio został poproszony, aby głosić homilię, przyjął zaproszenie i dzięki temu odkryty został jego talent jako kaznodziei, mającego słowa światłe, mądre, głębokie i żarliwe. Od tego czasu, przez dziesięć lat, Antoni rozwijał niesamowitą działalność jako wędrowny kaznodzieja i profesor teologii. Wyjeżdżał w różne części Europy Środkowej i północnych Włoch, uczył teologii w Bolonii nie więcej niż dwa lata, tj. 1223-1224, a następnie między 1225 i 1227, głosił Ewangelię w kilku miastach i zamkach na południu Francji, gdzie został nazwany Młotem na heretyków. W Limoges stanął na czele prowincji Prowansji w 1227 i uczestniczył jako minister prowincjalny w Kapitule Generalnej w Santa Maria degli Angeli, w którym został wybrany ministrem prowincjalnym dla północnych Włoch.
Wiosną 1230 roku został zaproszony do delegacji, by zapytał papieża Grzegorza IX o wyjaśnienia dotyczące zgodności zatwierdzonej Reguły Braci Mniejszych 1223 i Testamentu św. Franciszka. Papież odpowiedział bullą Quo elongati datowaną w Anagni 28 września 1230, które jest uważane za pierwsze oficjalne oświadczenie papieskie na temat Reguły św Franciszka. Ostatnie lat swego życia, aż do swojej przedwczesnej śmierci, ponownie poświęcił wędrownemu przepowiadaniu. Antoni stał się tak sławny, że w czasie Wielkiego Postu 1231 roku otrzymał – według Assidua – grupę ochroniarzy, którzy utworzyli kordon bezpieczeństwa między nim a tłumem. W tym samym roku, 13 czerwca zmarł w Arcella, w hospicjum w sąsiedztwie klasztoru Ubogich Pań. Został ogłoszony świętym niedługo po swej śmierci, to jest 23 czerwca 1232 przez bullę Cum dicat Dominus podpisaną przez papieża Grzegorza IX.